Jak można wszcząć procedurę leczenia odwykowego?
Osoba, która nadużywa alkoholu może być skierowana na badanie przez biegłego w celu ustalenia, czy jest uzależniona od alkoholu oraz celem przepisania rodzaju i sposobu leczenia odwykowego. Leczenie takie może mieć charakter ambulatoryjny ( a więc pacjent otrzymuje leki i zgłasza się do kontroli lekarskiej w określonym czasie) dodatkowo może zostać skierowany np. na grupę terapeutyczną, czy wreszcie skierowany do zamkniętego zakładu.
Wniosek o zbadanie przez biegłego wystawia Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów alkoholowych, właściwa ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu osoby, która ma zostać zbadana. Komisja występuje z wnioskiem na wniosek osoby uzależnionej lub z własnej inicjatywy. O ile alkoholik nie zechce sam zgłosić się do komisji, wówczas członkowie rodziny mogą zasygnalizować komisji konieczność przeprowadzenia badania. Jeśli komisja uzna, że są wystarczające przesłanki do skierowania na badanie przez biegłego, wówczas skieruje taki wniosek.
O ile biegły może wypowiedzieć się o konieczności leczenia niestacjonarnego, tak tylko sąd może nakazać leczenie w zamkniętym zakładzie odwykowym.
Gminna komisja alkoholowa może następnie wystąpić do sądu z wnioskiem o leczenie odwykowe w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego. Wniosek do sądu może skierować także prokurator. Rodzina osoby uzależnionej nie może samodzielnie skierować wniosku do sądu, jednak może w tej kwestii kontaktować się z prokuratorem lub gminną komisją alkoholową, jako podmiotami uprawnionymi do złożenia wniosku do sądu.
Jaka wygląda procedura sądowa w sprawie o przymusowe leczenie odwykowe?
Sądem, właściwym do rozpoznania sprawy, jest Sąd Rejonowy w Krośnie, według miejsca zamieszkania lub pobytu osoby, której sprawa ma dotyczyć. Sprawa toczy się w postępowaniu nieprocesowym. Do wniosku o przymusowe leczenie dołącza się dotychczasową dokumentację oraz opinię biegłego, jeśli taka już została wydana. Jeśli wniosek o przymusowe leczenie nie był poprzedzony opinią biegłego, sąd zarządza poddanie się osoby, której postępowanie dotyczy, badaniu przez biegłego. Sąd, jeśli biegły uzna to za konieczne, może poddać tę osobę obserwacji w zakładzie przez okres 2 tygodni, w wyjątkowych wypadkach okres ten może być wydłużony do 6 tygodni. Sąd przed wydaniem postanowienia wysłuchuje osobę, która ma zostać poddana leczeniu. Jeśli osoba nie stawia się do sądu, na przepisane badania, można nakazać obowiązkowe doprowadzenie jej przez Policję.
Jak przebiega przymusowe leczenie odwykowe?
W sytuacji, gdy sąd wyda prawomocne postanowienie o zastosowanie leczenia odwykowego, osoba, której leczenie dotyczy ma obowiązek w wyznaczonym dniu stawić się na to leczenie. Sąd może na czas leczenie poddać ją nadzorowi kuratora. Jeśli osoba skierowana na leczenie dobrowolnie nie będzie chciała tego zrobić, wówczas sąd może zastosować środki przymusu a więc np. zarządzić przymusowe doprowadzenie. Obowiązek poddania się leczeniu trwa tak długo, jak tego wymaga cel leczenia, jednak nie dłużej niż 2 lata od momentu uprawomocnienia się postanowienia sądu.
Leczenie odwykowe w trakcie jego trwania może zostać na wniosek kuratora po zasięgnięciu opinii zakładu leczniczego, albo na wniosek zakładu, na mocy postanowienia sądu.
Leczenie może zostać skrócone przez sąd, na wniosek osoby poddanej leczeniu, kuratora, prokuratora lub z urzędu po zasięgnięciu opinii zakładu leczniczego. Będzie tak w szczególności w przypadkach, gdy cel leczenie został osiągnięty przed planowanym terminem zakończenia terapii. Ponowne wszczęcie postępowania o przymusowe leczenie odwykowe nie może nastąpić przed upływem 3 miesięcy od zakończenia dotychczasowego leczenia.
Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych:
Kieruje na wniosek lub z urzędu osoby, które w związku z nadużywaniem alkoholu powodują rozkład życia rodzinnego, demoralizują małoletnich, uchylają się od pracy albo systematycznie zakłócają spokój lub porządek publiczny, na badanie do lekarza biegłego w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania rodzaju zakładu leczniczego.
Kieruje do sądu wnioski o wszczęcie postępowania w sprawie orzeczenia o obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu.
Procedura:
Wpłynięcie do Komisji pisemnego wniosku o wszczęcie postępowania zmierzającego do orzeczenia obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu przez osobę uzależnioną od alkoholu - wniosek może złożyć każdy członek rodziny, instytucja (np. GOPS, szkoła, zakład pracy itp.).
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej oraz Policja, na wniosek Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, przeprowadzają wywiad środowiskowy z osobą zgłaszającą wniosek oraz zbiera informacje w środowisku na temat osoby uzależnionej.
Komisja wzywa osobę, której dotyczy wniosek na rozmowę mającą m.in. na celu zmotywowanie do podjęcia leczenia. Jeżeli wszystkie źródła potwierdzają występowanie problemu alkoholowego, a osoba nie wyrazi chęci dobrowolnego podjęcia leczenia, sprawa kierowana jest do Sądu Rejonowego w Krośnie. Sąd rozpatruje wniosek, wydając postanowienie w przedmiocie uzależnienia.