W dniu 07.11.2021 r. z inicjatywy Gminnego Ośrodka Kultury w Korczynie odbył się pierwszy Rajd Pieszy Mauzera – szlakiem cmentarzy wojennych.
Ryszard „Mauzer” Majka zmarł w sierpniu tego roku. Na zawsze pozostanie w naszej pamięci obraz tego niezwykłego człowieka, który przekazywał swoje doświadczenia, nieprzeciętną wiedzę historyczną licznym grupom turystów. Miał w sobie wielką pasję i dar wzbudzania zainteresowania historią regionu. Rok temu mieliśmy zaszczyt gościć Ryszarda na planie filmu realizowanego przez Gminny Ośrodek Kultury w Korczynie z okazji Święta Niepodległości. Film. Jesienią ubiegłego roku, tycząc nowy szlak historyczny, odwiedziliśmy wspólnie cmentarze z I Wojny Światowej w Węglówce i Czarnorzekach. Dziś wiemy, że podczas tej wędrówki, prawdopodobnie po raz ostatni Ryszard Majka pochylił się nad mogiłami spoczywających tam żołnierzy, o których pamięć dbał w sposób szczególny. Rajd pieszy miał nam przypomnieć nie tylko jak wielkim człowiekiem był Ryszard Majka, ale także chcieliśmy, aby zrodziła się nowa tradycja oddania w taki sposób hołdu pamięci zarówno naszemu przyjacielowi „Mauzerowi”, opiekunowi cmentarzy wojennych, jak i poległym w okolicy żołnierzom, ofiarom I Wojny Światowej.
Pierwszy rajd już za nami, pragniemy podziękować wszystkim, tak licznie przybyłym, za uczestnictwo w tym wydarzeniu. Dziękujemy za wszystkie wspaniałe wspomnienia o Ryszardzie Majce. Arturowi Hejnarowi dziękujemy za podzielenie się z nami fachową wiedzą o wydarzeniach z okresu walk na naszym terenie. Szczególnie dziękujemy Magdalenie Majce, która razem z rodziną uczestniczyła w rajdzie oraz złożyła wiązanki leśne we wszystkich odwiedzonych przez nas miejscach pochówków.
Zapraszamy na kolejny pieszy rajd w przyszłym roku, który odbędzie się pomiędzy świętami przypadającymi w okresie 01.11 – 11.11.2022 r.
Poniżej relacja Edwarda Marszałka - Rzecznika prasowego RDLP w Krośnie:
Szlakiem wojennych cmentarzy przez las
Spontanicznie zorganizowany rajd po leśnych cmentarzach z I wojny światowej, który odbył się w niedzielę 7 listopada na terenie Nadleśnictwa Kołaczyce, był poświęcony pamięci niedawno zmarłego Ryszarda „Mauzera” Majki – działacza PTTK, przewodnika beskidzkiego, opiekuna miejsc pamięci narodowej. Jego staraniem przywrócono ludzkiej pamięci wiele wojennych cmentarzy rozsianych po lasach Beskidu Niskiego i Pogórza Dynowskiego.
Na zbiórkę zainicjowaną przez Gminny Ośrodek Kultury w Korczynie stawili się znajomi i przyjaciele „Mauzera”, rozpoczynając całodniowa trasę od zamku „Kamieniec”, gdzie niegdyś również znajdował się cmentarz żołnierski. W zorganizowanym szyku grupa kilkudziesięciu uczestników przeszła następnie przez Królewską Górę do cmentarza położnego u stóp szczytu. Żołnierska nekropolia jest obecnie ogrodzona, w jej centrum stoi kamienny obelisk ustawiony przez leśników i modrzewiowy krzyż z dawnego cmentarza w Łysej Górze, odrestaurowany i osadzony tu w 2004 roku przez Ryszarda Majkę. Na miejscu złożono wiązankę z jedliny i gałązek leśnych krzewów przygotowaną przez leśniczego Piotra Żywca, a Artur Hejnar ze Stowarzyszenia Eksploracyjno-Historycznego „Galicja” przypomniał wydarzenia z pamiętnej zimy 1914/1915 r., kiedy trwały tu zacięte walki o opanowanie wzgórz nad Krosnem.
Fragment opowieści (link do filmu)
Stąd uczestnicy przeszli na kolejny cmentarz położony w lesie nad Węglówką. To odnowiona kilka lat temu nekropolia, która zyskał nowe oblicze. Tu również złożono leśną wiązankę, a uczestnicy wysłuchali opowieści o walkach w najbliższej okolicy.
- Gdy zacząłem tu pracę 35 lat temu, to miejsce wskazali mi dawni mieszkańcy Węglówki, którzy jeszcze pamiętali, że były tu pochówki żołnierskie – opowiadał leśniczy Piotr Żywiec. - Wpierw umieściłem tu tęgi kamień, żeby zaznaczyć miejsce cmentarza, kilkanaście lat temu z Ryśkiem ustawialiśmy krzyż. Ale w okresie obchodów 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości przeprowadzono tu prace badacze i eksploracyjne, zlokalizowano dokładnie zasięg pochówków i wykonano nową formę upamiętnienia z tablicą i obeliskiem.
Do kolejnego cmentarza pod Suchą Górą (591 m) trzeba było pokonać kilka kilometrów i strome podejście północnym stokiem, gdzie z łatwością do dziś można obserwować ślady pozycji obronnych sprzed 106 lat. Poległych tu węgierskich honwedów, jak również przedstawicieli innych nacji kryje rzadko odwiedzana nekropolia.
- Dla mnie ten cmentarz odkrył przed laty Rysiek Majka, a wiem, że dla niego miał on szczególne znaczenie, bo jest rzadko odwiedzany przez kogokolwiek – mówił Wojciech Tomkiewicz, dyrektor GOK w Korczynie. - Często przychodziliśmy tu z różnych okazji, również podczas corocznych Nocy Nietoperzy, a w ubiegłym roku Ryszard wziął udział w nagraniu realizowanego tu filmu o historii okolicy. Ten spontaniczny, memoriałowy rajd „Mauzera” uważam za pierwszy i obiecuję, że kolejny będzie już miał lepszą oprawę organizacyjną.
W lasach na terenie RDLP w Krośnie znajdują się 52 cmentarze wojenne, 27 cmentarzy obrządku wschodniego, 4 cmentarze rzymskokatolickie, 4 kirkuty, 15 cmentarzy cholerycznych oraz 96 mogił zbiorowych i pojedynczych.
